Afspraken maken over AI-gebruik

Generatieve AI, zoals ChatGPT, wordt inmiddels veelvuldig gebruikt in het onderwijs. Leerlingen gebruiken het voor huiswerkopdrachten, en docenten experimenteren ermee voor bijvoorbeeld het genereren van lesideeën. Maar hoe zorg je dat het veilig en verantwoord gebeurt? Scholen moeten duidelijke afspraken maken over AI-gebruik, vindt Kennisnet. Op hun website bieden ze een handige toolkit om dit aan te pakken. Hier lees je hoe je als school aan de slag kunt.

Waarom afspraken nodig zijn

AI biedt kansen, zoals het maken van samenvattingen of het voorbereiden van lessen, maar er zijn risico’s. AI kan bijvoorbeeld privacy schenden of leerlingen afhankelijk maken door het 'denkwerk' over te nemen. Kennisnet noemt zeven principes voor verantwoord AI-gebruik, zoals ‘houd zelf de regie’ en ‘bescherm privacy’. Een voorbeeld: een leerling gebruikt ChatGPT voor een werkstuk, maar deelt per ongeluk persoonlijke gegevens. Afspraken voorkomen zulke missers en zorgen dat AI past bij de schoolvisie, zoals het stimuleren van kritisch denken.

Hoe maak je afspraken?

Met de toolkit van Kennisnet organiseer je een teamsessie. De handleiding legt uit hoe je begint: breng in kaart wie AI gebruikt en hoe. Misschien maakt een docent al toetsvragen met AI, of chatten leerlingen met Gemini voor wiskunde. Werkbladen helpen om situaties te bespreken, zoals: mag een leerling AI gebruiken voor een presentatie? Een voorbeeldpresentatie en een poster met de zeven principes ondersteunen het gesprek. Het doel is afspraken die iedereen snapt, zoals ‘noem altijd dat je AI hebt gebruikt’ of ‘geen persoonlijke info invoeren’.

AI in de praktijk

Scholen die afspraken maken, zien voordelen. Een middelbare school in Utrecht liet docenten AI gebruiken voor lesideeën, maar alleen na goedkeuring van het team. Leerlingen mochten AI inzetten voor onderzoek, mits ze bronnen controleerden. Dit gaf duidelijkheid en vertrouwen. Ouders betrek je met een voorbeeldbrief uit de toolkit, zodat zij weten wat de school doet. Een basisschool in Arnhem deelde zo’n brief en kreeg positieve reacties: ouders vonden het fijn dat privacy voorop stond.

Wat nu?

AI blijft, dus wachten is geen optie. Kennisnet adviseert: begin klein, praat met je team en pas afspraken aan als het nodig is. Een docent merkte op dat AI hem tijd bespaarde, maar zonder regels was het een rommeltje. Met afspraken wordt AI een hulpmiddel, geen baas.