Sinds juli 2025 biedt ChatGPT een functie die docenten kan helpen om leerlingen actiever te laten leren: de Studiemodus. Deze modus, beschikbaar voor Free, Plus, Pro en Team-gebruikers van ChatGPT, is een slimme prompt die interactieve vragen stelt in plaats van directe antwoorden te geven. Binnenkort komt de functie ook naar ChatGPT Edu. Voor docenten is dit een kans om AI in te zetten als een hulpmiddel dat kritisch denken bevordert. Hoe werkt deze modus, en wat betekent het voor het onderwijs?
Wat is de Studiemodus?
De Studiemodus is een instelling in ChatGPT, ontwikkeld met input van onderwijsexperts. Het gebruikt Socratische vragen, zoals “Wat weet je over dit onderwerp?”, om leerlingen te stimuleren zelf na te denken. De modus breekt complexe onderwerpen op in stappen en past antwoorden aan op het niveau van de leerling. Het kan ook eerdere chats onthouden als de geheugenoptie aanstaat, wat helpt bij langdurige projecten. Dit maakt het geschikt voor basisonderwijs, voortgezet onderwijs en hoger onderwijs.
Hoe werkt het in de klas?
Docenten kunnen de Studiemodus inzetten voor huiswerkbegeleiding, toetsvoorbereiding of nieuwe onderwerpen. Leerlingen activeren de modus via de ‘Studeren en leren’-optie in ChatGPT’s tools-menu en stellen een vraag, zoals “Leg de waterkringloop uit voor groep 7.” ChatGPT vraagt dan bijvoorbeeld: “Welk deel van de kringloop ken je al?” Dit stimuleert een actieve aanpak. In het voortgezet onderwijs wordt de modus gebruikt om vwo-4-leerlingen te helpen bij het analyseren van historische gebeurtenissen, zoals de Franse Revolutie, door hun kennis te testen met gerichte vragen.
Praktische toepassingen voor docenten
De Studiemodus splitst onderwerpen, zoals natuurkundige formules, in kleine stappen, wat helpt voor vmbo-leerlingen die moeite hebben met abstracte concepten. Het biedt feedback via quizzes en open vragen, zoals bij een biologie-opdracht over ecosystemen, waarbij leerlingen antwoorden moesten uitleggen. Docenten kunnen chats laten delen om het leerproces te volgen. De modus werkt op web, iOS en Android, en ondersteunt uploads zoals pdf’s van lesnotities, wat handig is voor klassikaal gebruik.
Beperkingen en aandachtspunten
De Studiemodus is een automatische prompt en kan fouten maken, zoals een verkeerde uitleg van een scheikundeconcept. Leerlingen kunnen de modus uitschakelen en directe antwoorden vragen, wat misbruik mogelijk maakt. Peter de Vries, docent Engels aan het Montessori College in Nijmegen, benadrukte: “Leerlingen moeten AI kritisch gebruiken om te voorkomen dat het een snelle uitweg wordt.” Scholen moeten regels opstellen over verantwoord gebruik.
De toekomst van AI in het onderwijs
De Studiemodus is een begin naar AI die leren ondersteunt. Toekomstige updates beloven visuele hulpmiddelen en voortgangsregistratie, wat lessen interactiever maakt. Docenten kunnen AI combineren met lesmethodes, zoals bij een project over duurzaamheid waarbij leerlingen zelf vragen moesten bedenken. Met goede begeleiding wordt de Studiemodus een assistent die leerlingen helpt om echt te leren.
Er zijn bij dit artikel nog geen reacties geplaatst