Een breed front van politieke partijen, van links tot rechts, wil de onderwijsbezuinigingen uit de Voorjaarsnota 2025 van tafel vegen. De plannen van het demissionaire kabinet, dat ruim 400 miljoen euro extra wil korten op onderwijs, stuiten op felle weerstand in de Tweede Kamer. Daarnaast pleit een deel van de oppositie voor het volledig terugdraaien van de anderhalf miljard euro aan eerdere en nieuwe besparingen. De discussie, aangewakkerd door de val van het kabinet, laat zien hoe gevoelig onderwijs ligt.
De Voorjaarsnota, opgesteld door de voormalige coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB, bevat bezuinigingen die vooral kwetsbare leerlingen raken. Het schrappen van de onderwijskansenregeling, die 455.000 vmbo- en praktijkonderwijsleerlingen ondersteunt, is het meest omstreden. “Dit is asociaal,” zei SP-Kamerlid Sandra Beckerman, “je zet de armste kinderen op achterstand.” Een petitie van de Algemene Onderwijsbond (AOb) tegen deze maatregel kreeg ruim 22.000 handtekeningen. D66-Kamerlid Ilana Rooderkerk noemde het “onacceptabel” om over de rug van deze leerlingen te bezuinigen.
CDA, ChristenUnie, SGP, JA21 en D66 hebben een voorstel ingediend om 407 miljoen euro aan nieuwe bezuinigingen te schrappen, waaronder de onderwijskansenregeling. GroenLinks-PvdA, SP, PvdD, Volt en Denk gaan verder en willen alle anderhalf miljard euro aan bezuinigingen terugdraaien, mede door bedrijven meer belasting te laten betalen. “Onderwijs is geen kostenpost, maar een investering,” zei D66’er Jan Paternotte. NSC-Kamerlid Aant Jelle Soepboer suggereerde dat geld uit andere onderwijspotjes, zoals de onderwijsregio’s, kan worden gehaald om de regeling te behouden.
De val van het kabinet biedt kansen. Zonder PVV heeft de coalitie geen meerderheid in de Eerste Kamer, waardoor oppositiepartijen sterker staan. Toch is het niet zeker of alle bezuinigingen worden geschrapt. VVD, NSC en BBB houden vast aan de begroting, al sprak minister Eppo Bruins van Onderwijs over “slapeloze nachten” door de maatregelen. Demonstraties, zoals die op het Malieveld met 20.000 mensen, tonen de maatschappelijke onrust. Een leraar in Rotterdam vatte het samen: “Minder geld betekent minder kansen voor onze leerlingen.”
De stemming over de Voorjaarsnota begin juli wordt cruciaal. Als de oppositie haar zin krijgt, kan het onderwijs een adempauze krijgen. Maar de vraag blijft: hoe financier je dat zonder nieuwe kortingen elders?
Er zijn bij dit artikel nog geen reacties geplaatst