Tekort aan docenten Engels zet onderwijs onder druk: kansen én uitdagingen voor nieuwe instromers

In het voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs is het tekort aan docenten al jaren een zorgpunt. Vooral vakken als wiskunde, Nederlands en Engels kampen met een structurele onderbezetting. De afgelopen maanden is het lerarentekort voor Engels opnieuw toegenomen, en dat heeft directe gevolgen voor scholen, leerlingen én voor iedereen die belangstelling heeft voor docenten Engels banen. De urgentie is hoog en de kansen voor nieuwe instromers zijn groter dan ooit.

Cijfers laten groeiend probleem zien

Volgens recente cijfers van het ministerie van Onderwijs stonden er begin 2025 meer vacatures open voor docenten Engels dan in dezelfde periode vorig jaar. Landelijk worden er honderden plekken niet ingevuld, en in sommige regio’s blijft het onderwijs noodgedwongen leunen op tijdelijke krachten of uitzendkrachten. Scholen geven aan dat de kwaliteit van het onderwijs onder druk staat wanneer lessen moeten worden overgenomen door onbevoegde docenten of wanneer klassen worden samengevoegd om het rooster rond te krijgen.

In de Randstad, met name in steden als Utrecht, Amsterdam en Rotterdam, is de situatie het meest nijpend. Daar is het aantal openstaande functies structureel hoog, ondanks wervingscampagnes en extra opleidingsplaatsen. Ook in sommige landelijke regio’s, waar het moeilijker is om personeel aan te trekken, is het tekort voelbaar.

Structurele oorzaken

De grote hoeveelheid vacatures voor docenten Engels heeft meerdere oorzaken. Ten eerste gaat een grote groep ervaren leraren de komende jaren met pensioen, terwijl er onvoldoende nieuwe docenten worden opgeleid om deze leegte op te vullen. Daarnaast kiezen afgestudeerden Engels steeds vaker voor banen buiten het onderwijs, bijvoorbeeld in het bedrijfsleven, waar de werkdruk lager wordt en de salarissen soms hoger liggen.

Ook de werkdruk speelt een rol. Docenten Engels geven niet alleen les, maar besteden veel tijd aan toetsing, lesvoorbereiding en het begeleiden van leerlingen bij taalvaardigheid en literatuur. Dit vraagt om een brede inzet en vaak ook om extra uren buiten de reguliere lestijden.

Campagnes en beleidsmaatregelen

Om het tij te keren is de landelijke campagne “Werken met de Toekomst” gestart. Deze moet een realistischer en aantrekkelijker beeld schetsen van het beroep, met aandacht voor doorgroeimogelijkheden, ontwikkelkansen en het maatschappelijke belang van lesgeven. De campagne benadrukt dat docenten Engels banen niet alleen zekerheid bieden, maar ook veel voldoening geven doordat je direct bijdraagt aan de ontwikkeling van jongeren.

Daarnaast zet de overheid in op het aantrekken van zij-instromers. Mensen die al een loopbaan hebben in een andere sector, maar een passie hebben voor onderwijs en de Engelse taal, kunnen via verkorte trajecten hun onderwijsbevoegdheid halen. Dit maakt het vak toegankelijker voor een bredere groep kandidaten.

Innovatieve oplossingen: job enrichment

Onderwijsdeskundigen wijzen erop dat het aantrekkelijker maken van het vak verder gaat dan alleen salaris of werktijden. Een belangrijk thema is ‘job enrichment’: het verrijken van de leraarsrol met taken die de betrokkenheid en motivatie vergroten. Denk aan het ontwikkelen van eigen lesmateriaal, het begeleiden van internationale uitwisselingsprojecten of het leiden van schoolbrede taalinitiatieven. Uit onderzoek blijkt dat deze aanpak kan leiden tot meer werkplezier en minder uitval, mits de extra taken in balans zijn met de werkdruk.

Voor docenten Engels biedt dit kansen om hun vak te verdiepen. Het Engels is immers een internationale taal en leent zich uitstekend voor projecten die over de grenzen van het klaslokaal reiken, zoals samenwerking met scholen in het buitenland of deelname aan Europese onderwijsprogramma’s.

Regionale voorbeelden

In de regio’s die Persinfo.org bedient, zoals het Pajottenland, de Zennevallei en de Denderstreek, zijn er zowel in het secundair onderwijs als in het volwassenenonderwijs meerdere openstaande posities. Scholen melden dat zij steeds vaker creatief moeten zijn om vacatures vervuld te krijgen. Sommige instellingen werken samen met hogescholen om studenten Engels al tijdens hun studie te laten kennismaken met het onderwijs. Anderen bieden deeltijdbanen of flexibele roosters aan, zodat ook professionals uit andere sectoren kunnen instromen.

Een schooldirecteur uit de regio Halle geeft aan: “We hebben vorig jaar drie maanden lang gezocht naar een bevoegde docent Engels voor de bovenbouw. Uiteindelijk hebben we een oud-leerling terug in huis gehaald die via een zij-instroomtraject zijn bevoegdheid haalt. Zonder zulke oplossingen zouden we structureel in de problemen komen.”

Opleiding en instroomroutes

Wie geïnteresseerd is in docenten Engels banen kan verschillende routes volgen. De meest gangbare is de lerarenopleiding Engels aan een hogeschool, waarbij studenten na vier jaar een tweedegraads bevoegdheid behalen. Wie aan een universiteit studeert, kan via een educatieve master een eerstegraads bevoegdheid halen, waarmee ook lesgegeven kan worden in de bovenbouw van havo en vwo.

Voor zij-instromers zijn er verkorte trajecten waarbij werken en leren wordt gecombineerd. Hierbij sta je direct voor de klas terwijl je de opleiding volgt. Dit traject wordt vaak gefinancierd door de school, die daarmee direct een nieuwe docent in huis heeft.

Vooruitzichten en oproep

Ondanks alle inspanningen verwachten deskundigen dat het tekort aan docenten Engels de komende tien jaar zal aanhouden. De combinatie van vergrijzing, groei van het aantal leerlingen en beperkte instroom zorgt ervoor dat scholen blijvend zullen zoeken naar nieuwe krachten. Dat betekent dat er structureel kansen zullen zijn voor wie een carrière als docent Engels ambieert.

Voor iedereen die overweegt de overstap te maken of aan het begin van een onderwijsloopbaan staat, is dit het moment om in te stappen. De vraag naar docenten Engels banen is groot, de mogelijkheden zijn divers, en de maatschappelijke waarde is onmiskenbaar.

Het onderwijs heeft te maken met structurele uitdagingen

Het tekort aan docenten Engels is geen tijdelijk probleem, maar een structurele uitdaging waar het onderwijs de komende jaren mee te maken zal hebben. Voor scholen betekent het een voortdurende zoektocht naar gekwalificeerde krachten. Voor toekomstige docenten is het een kans om in te stappen in een vak dat zowel inhoudelijk als maatschappelijk waardevol is. Werken als docent Engels biedt de mogelijkheid om jongeren te inspireren, internationale perspectieven te openen en bij te dragen aan de taalvaardigheid die in onze steeds meer verbonden wereld onmisbaar is.

VorigeOrganisaties in de onderwijssector benutten nauwelijks cybersubsidie
VolgendeZonder lef bij onderwijs, bedrijven en overheid verliest Nederland kennisvoorsprong
Reacties (0)

Er zijn bij dit artikel nog geen reacties geplaatst

Laat een reactie achter