Kinderen weten steeds minder over aardrijkskunde en geschiedenis

Vraag een willekeurige leerling in groep 8 waar de Maas stroomt of wie Karel de Grote was, en de kans is groot dat het stil blijft. Het algemene kennisniveau van kinderen op de basisschool is flink gedaald. Vooral op het gebied van aardrijkskunde en geschiedenis.

De kennis over aardrijkskunde en geschiedenis is flink weggezakt onder basisschoolleerlingen. Wat vroeger als basiskennis gold — de loop van rivieren, de betekenis van Bevrijdingsdag, of waar steden als Maastricht liggen — blijkt voor veel kinderen geen vanzelfsprekendheid meer. Vergeleken met zo’n vijftien jaar geleden laten de resultaten een duidelijk dalende lijn zien.

Hoe dat komt? De tijd die scholen besteden aan vakken zoals wereldoriëntatie, waaronder aardrijkskunde en geschiedenis vallen, is in de afgelopen jaren sterk teruggelopen. Sinds de eindtoets zich vooral op rekenen en taal richt, zijn andere vakken langzaam maar zeker naar de achtergrond verdwenen. En wat niet getoetst wordt, krijgt minder aandacht.

Leraren balen ervan. Ze willen hun leerlingen graag meer meegeven dan alleen spelling en sommen. Maar het lesrooster zit al overvol en de druk op resultaten is groot. Dan sneuvelt er iets. En helaas zijn het vaak juist die vakken die helpen om de wereld beter te begrijpen.

Daar komt nog iets bij: veel kinderen voelen zich nauwelijks betrokken bij deze vakken. Geschiedenis vinden ze al snel ‘saai’, aardrijkskunde ‘te simpel’. En als de interesse ontbreekt, wordt het lastig om de stof echt te laten landen. Dat is zonde, want juist deze vakken helpen leerlingen om de wereld om zich heen te begrijpen — en hun plek daarin.

Volgens experts is er maar één oplossing: deze vakken weer serieus nemen. Niet als bijzaak, maar als volwaardig onderdeel van het onderwijs. Door ze te koppelen aan andere lesstof (denk aan begrijpend lezen of maatschappelijke onderwerpen) kan de relevantie terugkomen.

Als we willen dat kinderen opgroeien tot volwassenen die weten waar ze vandaan komen en begrijpen hoe de wereld in elkaar zit, dan is het nú tijd om bij te sturen. Anders betalen we daar later de prijs voor.