De schooltuin bloeit op. Terwijl in 2021 slechts 19 procent van de basisschoolleerkrachten gebruik maakte van de schooltuin, is dit percentage vier jaar later gestegen naar 27 procent. Dat blijkt uit recent onderzoek van DUO Onderwijsonderzoek in opdracht van de Alliantie Schooltuinen. Wel zijn de verschillen per provincie groot. De absolute koploper op het gebied van schooltuinieren is het basisonderwijs in Zeeland. Onderaan bungelen de basisscholen in de provincie Flevoland.
Het onderzoek is gehouden ter gelegenheid van de vierde editie van de Week van de Schooltuin (19-23 mei), waaraan ruim 250 basisscholen en zo'n 12.000 leerlingen deelnemen. Met het thema ‘Elk kind goed geworteld’ staat deze week de schijnwerper op de waarde van de schooltuin voor het onderwijs. ‘Het is belangrijk dat kinderen weten hoe het proces van zaaien en oogsten werkt. Wat ons betreft wordt een schooltuin net zo normaal als een gymlokaal,’ stelt programmamanager Vincent van der Veen van IVN Natuureducatie, een van de partners binnen de Alliantie Schooltuinen.
Om de groeiende populariteit van de schooltuin te onderstrepen wordt op donderdag 22 mei met de Grote Wortelles een poging gedaan om met zo'n 9500 leerlingen het wereldrecord van de grootste moestuinles in Nederlandse handen te krijgen. De spectaculaire aftrap van de recordpoging vindt plaats op schooltuinencomplex CNME De Wilgenhof in Rotterdam met vele enthousiaste kinderen, op een groot scherm een teller die het aantal deelnemers bijhoudt, een wortelkanon en begeleiders in wortelpak.
Verschillen per provincie
De inzet van de Alliantie Schooltuinen om het schooltuinieren meer op de kaart te zetten, begint zijn vruchten af te werpen, zo blijkt uit het DUO-onderzoek, dat binnenkort wordt overhandigd aan minister Wiersma van LVVN. Inmiddels kan bijna de helft van de basisscholen in ons land (48 procent) gebruik maken van een schooltuin. De verschillen per provincie blijken echter erg groot. In Zeeland heeft maar liefst 76 procent van de meesters en juffen de beschikking over een schooltuin en in Noord-Holland en Utrecht zo’n 60 procent. In Flevoland geldt dit echter voor slechts 25 procent van de basisscholen. In deze provincie is schooltuinieren ook op bijna geen enkele basisschool opgenomen in het schoolbeleid.
Ook de animo om daadwerkelijk aan de slag te gaan met schooltuinieren, als die mogelijkheid er is, is per provincie heel verschillend. Opvallend is dat in het noorden van het land (Groningen, Friesland, Drenthe) veelvuldig gebruik wordt gemaakt van de aanwezige schooltuin. In de provincie Groningen, die er met kop en schouders bovenuit steekt, geldt dit voor maar liefst 83 procent van de leerkrachten. In Friesland gaat het om 67 procent en in Drenthe 62 procent van de leraren. Ook in Zeeland is het schooltuinieren met 75 procent actieve docenten goed geworteld. Opvallend is dat er in de provincie Noord-Holland wel veel mogelijkheden zijn om te schooltuinieren, maar dat de animo onder leerkrachten hier met slechts 51 procent achterblijft. De bereidwilligheid om te schooltuinieren is onder Limburgse meesters en juffen met slechts 41 procent het allerlaagst. De overige provincies bungelen in de middenmoot.
Voedselvaardig maken
Veel leerkrachten die nu niet schooltuinieren met hun klas geven echter aan dit wel te willen. Geen tijd en het ontbreken van ondersteuning worden genoemd als redenen om niet in de schooltuin aan de slag te gaan. Zonde, want de meesters en juffen die wel in de tuin de handen uit de mouwen steken, hebben hier positieve ervaringen mee. Ze vinden het belangrijk dat de kinderen met de handen in de aarde actief bezig zijn en dat ze leren zorgdragen en verantwoordelijk zijn voor hun tuintje. Ook dat kinderen leren waar hun voedsel vandaan komt en dat ze aan andere vaardigheden werken dan in het klaslokaal worden als redenen genoemd. Daarom rijkt de Alliantie Schooltuinen ook dit jaar de ‘Gouden Wortel’ uit. De symbolische pluim voor een Nederlandse gemeente die op een inspirerende wijze inzet op de ondersteuning van het schooltuinieren.
Alliantie Schooltuinen en Jong Leren Eten
De Week van de Schooltuin is een initiatief van de Alliantie Schooltuinen en Jong Leren Eten. Zij zetten zich in om elk kind in de basisschooltijd toegang te geven tot een schooltuin. Zelf zaaien, verzorgen en oogsten van groenten, fruit en bloemen, draagt bij aan meer kennis over en betrokkenheid bij voeding en natuur. Een schooltuin is een plek waar alle kinderen tot bloei kunnen komen. De Alliantie bestaat uit Adviesbureau Beleef & weet, Vereniging GDO (Netwerk van lokale NME organisaties), IVN Natuureducatie, Rob Baan (Koppert Cress) en Simon Groot (East-West Seed).
Er zijn bij dit artikel nog geen reacties geplaatst