Onderwijsraad: bekwaamheid vaker toetsen tijdens lerarenopleidingen

De Onderwijsraad wil dat de bekwaamheid van toekomstige leraren steviger wordt vastgelegd. In een advies dat half januari verscheen, pleit de raad voor een systeem waarbij studenten aan het einde van hun lerarenopleiding laten zien wat ze kunnen. Dat moet gebeuren met landelijke theorietoetsen en praktijkbeoordelingen, zodat duidelijk is dat elke afgestudeerde leraar klaar is voor de klas. Het idee komt voort uit zorgen over de huidige situatie: met bijna 400 verschillende routes naar het leraarschap is het lastig te garanderen dat iedereen dezelfde kwaliteit levert.

Nu verschilt het per opleiding hoe en wanneer studenten worden getoetst. De ene school legt de nadruk op praktijk, de ander op theorie, en dat zorgt voor ongelijkheid. De Onderwijsraad vindt dat niet meer van deze tijd. Ze stellen voor om de eisen aan te scherpen en die voor elke opleiding gelijk te maken. Aan het einde van de rit moeten aanstaande leraren laten zien dat ze zowel de lesstof snappen als de kneepjes van het vak beheersen. Geen vage richtlijnen meer, maar een helder meetmoment dat voor iedereen geldt.

Waarom dit nodig is? De overheid heeft de taak om te zorgen dat leraren goed voorbereid zijn, ongeacht of ze via een reguliere pabo, een zij-instroomtraject of een andere weg het vak in komen. Nu is dat niet altijd zeker. De raad wijst erop dat het onderwijs staat of valt met bekwame mensen voor de klas. Als een leraar niet goed weet hoe hij een les geeft of omgaat met een groep kinderen, merken leerlingen dat meteen. Met toetsen aan het einde van de opleiding moet dat risico kleiner worden.

Toch gaat het niet alleen om dat ene moment. De raad benadrukt dat opleidingen hun programma’s zo moeten inrichten dat studenten stap voor stap klaar worden gestoomd. Het is geen kwestie van even een examen halen, maar van doorlopend laten zien wat je in huis hebt. Dat vraagt om een mix van kennis testen en praktijkervaring opdoen, bijvoorbeeld via stages. Zo krijgen studenten de kans om te groeien en weten scholen zeker dat ze iemand afleveren die er klaar voor is.

Het voorstel ligt nu bij de minister. Die moet beslissen of deze aanpak er komt en hoe dat dan vorm krijgt. Voorlopig is het duidelijk dat de Onderwijsraad wil afrekenen met de onzekerheid rond beginnende leraren. Het onderwijs verdient mensen die niet alleen een diploma hebben, maar ook echt weten wat ze doen.