Onderwijsraad adviseert aantal kleine scholen te beperken

Als gevolg van dalende leerlingenaantallen komen er in veel regio's steeds meer kleine scholen. Dat is duur en zet de onderwijskwaliteit onder druk, stelt de Onderwijsraad. Het aanpassen van de opheffingsnormen en de bekostigingssystematiek is noodzakelijk. Regionale samenwerking is onontbeerlijk om ervoor te zorgen dat ouders en leerlingen ook in de toekomst kunnen kiezen tussen verschillende kwalitatief sterke scholen. Het advies Grenzen aan kleine scholen is vandaag overhandigd aan staatssecretaris Sander Dekker (onderwijs).

De kwaliteit van het onderwijs moet gewaarborgd zijn, ook in dunbevolkte gebieden. Tussen nu en 2020 wordt landelijk een daling van 100.000 leerlingen verwacht (6,6%). Lokaal kan dit percentage oplopen tot wel 20% (bijvoorbeeld in de Achterhoek). Kleine scholen zijn vaker zwak en kunnen moeilijker de rol van sociale ontmoetingsplaats voor leeftijdsgenoten waarmaken. De raad adviseert daarom het aantal kleine scholen te beperken. Ook met minder scholen is de keuzevrijheid van ouders en leerlingen te garanderen. Nederland kent een fijnmazig scholenaanbod, dus ook wanneer een school sluit is er op redelijke afstand een andere school bereikbaar.

Verhoog opheffingsnorm basisscholen naar 100 leerlingen
Om de kwaliteit van het onderwijs ook in de toekomst te kunnen garanderen en de toename van het aantal kleine scholen te beperken, is herziening van de opheffingsnorm en bekostigingssystematiek nodig. De raad adviseert de minimum opheffingsnorm in het primair onderwijs te verhogen naar 100 leerlingen (in dunbevolkte gebieden ligt de grens nu bij 23 leerlingen). Daarnaast stelt de raad voor de huidige kleinescholentoeslag te vervangen door een toeslag voor scholen in dunbevolkte gebieden.

Stimuleer regionale samenwerking van scholen
Om te komen tot een goed en gevarieerd onderwijsaanbod bij dalende leerlingenaantallen is het nodig dat scholen in de regio samenwerken. De raad adviseert dit te stimuleren met een zogenoemd Regionaal aanpassingsplan (RAP) dat het aantrekkelijk maakt voor scholen om daar met elkaar aan te werken. Wettelijke regels die de samenwerking bemoeilijken, moeten worden vereenvoudigd en scholen die samenwerken moeten tijdelijk de kleinescholentoeslag kunnen behouden.