Scheikunde interactief

Alhoewel scheikunde zeker niet mijn beste vak was, vond ik het toch wel fascinerend om te zien hoe stoffen zijn opgebouwd uit elementen, dat het kleinste deeltje van een element een molecuul is, dat moleculen zijn opgebouwd uit atomen en dat atomen op hun beurt weer zijn opgebouwd uit elektronen, neutronen en protonen. Met die neutronen, protonen en elektronen kan je dus in feite allerlei stoffen maken.

Ik zie daarin overeenkomsten met informatica, waarbij je de wereld terug kunt brengen tot nullen en enen door ingewikkelde vragen op te delen in deelvragen, vervolgens die deelvragen weer terug te brengen naar nog kleinere deelvragen totdat je bij een vraag komt die je kan beantwoorden met ja of nee. Tsja, ik snap dat niet iedereen dat leuk vindt, maar ik hou van dit soort simpele zaken ;-)

Maar scheikunde vond ik toch ingewikkelder en vooral ook erg abstract. Ik vergat steeds hoe het zat met al die verschillende deeltjes. We hadden wel een paar atoommodellen in de kast, maar meestal moesten we het doen met de modellen die de docent voor ons op het bord tekende. En je moest wel heel goed je best doen om je daarbij iets voor te stellen!

Gelukkig zijn er tegenwoordig prachtige middelen om te laten zien hoe stoffen opgebouwd zijn en hoe ze reageren op andere stoffen. Voor de iPad vond ik de app Chemist (zie het filmpje onderaan deze post). Daarmee krijg je een beschikking over een lab waarin je je eigen proefjes kan doen. Het gaf mij het gevoel een heuse alchemist te zijn. Helaas heb ik de Steen der Wijzen nog niet gevonden ;-)

Ook voor wie niet over een iPad beschikt zijn er prachtige sites. Ik ben erg onder de indruk van de site Chemical Education Digital Library. Je kunt daar o.a. geanimeerde atoommodellen bekijken, toelichting krijgen bij de elementen in het periodiek systeem en heel veel tips voor lesmaterialen (waaronder games, simulaties en animaties, zoals deze over de Wet van Boyle). Wil je zelf atoommodellen bouwen? Download dan het (open source) programma Avogadro en leef je uit op het bouwen van eenvoudige en ingewikkelde atoommodellen en toon ze op verschillende manieren (bijv. als bolletjes en stokjes en als draadframe). Bij de software zitten handleidingen en screencasts om uit te leggen wat je er allemaal mee kan doen. Geen overbodige luxe, volgens mij, want de mogelijkheden zijn ruim!

Tot op de dag van vandaag zijn veel scheikundige zaken voor mij geheim gebleven. Maar ik weet zeker dat als ik destijds met dit soort sites had kunnen experimenteren, me veel meer duidelijk was geworden. En mocht ik in bovenstaand stukje allerlei scheikundige missers hebben gemaakt, dan komt dat omdat ik destijds niet de beschikking had over dit soort gereedschappen!